Ο καρκίνος του πρωκτού (καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο) είναι μία από τις λιγότερο συχνές κακοήθειες του εντερικού σωλήνα. Συγκεκριμένα αποτελεί κακοήθεια του πρωκτικού σωλήνα, δηλαδή του χαμηλότερου τμήματος του ορθού. Από εκεί γίνεται η έξοδος των κοπράνων κατά την κένωση. Αν και πρόκειται για σπάνια μορφή κακοήθειας, έχει ιδιαίτερη σημασία για τους εξής βασικούς λόγους:
- Εμφανίζει δραστικά αυξημένη συχνότητα τα τελευταία χρόνια
- Σχετίζεται με λοίμωξη από τον ιό HPV
- Έχουν εξελιχθεί νέες μέθοδοι αντιμετώπισης με εξαιρετικά αποτελέσματα
- Υπάρχει δυνατότητα αξιόπιστου προληπτικού ελέγχου
Το Proctolab, το πρώτο Χειρουργικό – Πρωκτολογικό Κέντρο στη Βόρειο Ελλάδα με έδρα τη Θεσσαλονίκη, εξειδικεύεται στις παθήσεις του πρωκτού.
Ποιες είναι οι αιτίες εμφάνισης και οι παράγοντες κινδύνου του καρκίνου του πρωκτού;
Ο πρωκτικός καρκίνος εμφανίζεται κυρίως μετά από λοίμωξη από τον ιό HPV. Ο ιός HPV αποτελεί το πιο συχνό σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Η λοίμωξη από τον ιό μπορεί να εμφανίσει βλάβες που μπορούν να εξελιχθούν σε κακοήθεια. Πιο συγκεκριμένα οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση πρωκτικού καρκίνου περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη με τον ιό HPV
- Λοίμωξη με τον ιό HIV-AIDS
- Ανοσοκαταστολή λόγω χημειοθεραπείας, μεταμόσχευσης ή άλλης αιτίας
- Ύπαρξη πολλαπλών ερωτικών συντρόφων
- Πρωκτικό σεξ
- Ιστορικό καρκινώματος τραχήλου μήτρας και κόλπου
- Κάπνισμα
- Νόσος Crohn
- Μεγάλη ηλικία
Είναι σημαντικό πως ο καρκίνος του πρωκτού εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες.
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται ο καρκίνος πρωκτού;
Μεγάλο ποσοστό ασθενών με πρωκτικό καρκίνο εμφανίζουν ήπια ή καθόλου συμπτώματα. Η συμπτωματολογία μπορεί να είναι κοινή με άλλες καλοήθεις παθήσεις της περιοχής (πχ. αιμορροΐδες). Το γεγονός αυτό οδηγεί τον ασθενή στην λανθασμένη απόδοση των συμπτωμάτων σε κάποια άλλη πάθηση. Γι’ αυτό πολλές καθυστερεί την επίσκεψη στο γιατρό και τη διάγνωση. Αν ο ασθενής εμφανίσει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα, θα πρέπει να απευθυνθεί άμεσα σε Γενικό Χειρουργό – Ειδικό Πρωκτολόγο. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Εμφάνιση σκληρίας ή μάζας στον πρωκτό
- Αιμορραγία
- Απώλεια βλέννας
- Πόνος στην περιοχή
- Κνησμός
- Αίσθημα πληρότητας στον πρωκτό (μπούκωμα)
Πως γίνεται η διάγνωση του πρωκτικού καρκίνου;
Αρχικά ο Γενικός Χειρουργός με εξειδίκευση στη Χειρουργική Πρωκτού θα ζητήσει από τον ασθενή το πλήρες ιατρικό ιστορικό του. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η κλινική εξέταση. Ο ιατρός θα εντοπίσει τη βλάβη μέσω οπτικής επαφής και δακτυλικής εξέτασης. Θα αποκλείσει άλλες παθήσεις και θα αναγνωρίσει το πρόβλημα.
Επίσης θα παραπέμψει τον ασθενή να υποβληθεί σε:
- Ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα
- Αξονική Τομογραφία
- Μαγνητική Τομογραφία
- Υψηλής Ανάλυσης Πρωκτοσκόπηση
Οι απεικονιστικές αυτές εξετάσεις θα επιβεβαιώσουν τη διάγνωση της νόσου.
Ποια θεραπεία ακολουθείται για την αντιμετώπιση του πρωκτικού καρκίνου;
Οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές του πρωκτικού καρκίνου είναι οι εξής:
- Ακτινοβολία – Χημειοθεραπεία: Ο συνδυασμός των δύο θεραπειών παίζει πρωταρχικό ρόλο στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πρωκτού. Τα αποτελέσματα είναι πολύ ικανοποιητικά στα περισσότερα περιστατικά.
- Τοπική εκτομή: Στην περίπτωση που ο καρκίνος βρίσκεται σε πρωταρχικό στάδιο αφαιρείται ο όγκος από τον πρωκτό.
- Κοιλιοπερινεϊκή εκτομή: Αν η συνδυαστική θεραπεία δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα ή αν η νόσος υποτροπιάσει επιλέγεται η χειρουργική επέμβαση της κοιλιοπερινεϊκής εκτομής. Πρόκειται για διαδικασία αφαίρεσης του πρωκτού, του ορθού και μέρος του παχέος εντέρου με ταυτόχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται μόνιμη κολοστομία. Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί και λαπαροσκοπικά από Ειδικό Πρωκτολόγο.
Πρόληψη καρκίνου πρωκτού
Ομάδες οι οποίες πληρούν κάποιους από τους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση πρωκτικού καρκίνου θα πρέπει να υποβάλλονται σε προληπτικές εξετάσεις. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν όσοι:
- Έχουν πρωκτικές επαφές
- Εναλλάζουν συχνά ερωτικούς συντρόφους
- Είναι φορείς του HIV
- Είναι φορείς του HPV
- Ομοφυλόφιλοι
Οι προληπτικές εξετάσεις στις οποίες θα πρέπει να υποβάλλονται είναι οι εξής:
- Test PAP Πρωκτού και HPV DNA Test: Λήψη επιχρίσματος από τον πρωκτικό βλεννογόνο και κυτταρολογική εξέταση.
- Υψηλής Ανάλυσης Πρωκτοσκόπηση: έλεγχος πρωκτικού καναλιού
- Χρωμοενδοσκόπηση: αναγνώριση δυσπλασιών μέσω ειδικής χρωστικής ουσίας που εφαρμόζεται στο εντερικό τοίχωμα.
- Εμβόλιο HPV: προστατεύει από κάποια μόνο στελέχη του ιού HPV
Αν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα, απευθυνθείτε άμεσα σε Γενικό Χειρουργό – Ειδικό Πρωκτολόγο. Η άμεση διάγνωση είναι πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση της πάθησης. Ο Δρ. Μάριος Γρηγορίου με εξειδίκευση στη Χειρουργική Παχέος Εντέρου – Πρωκτού θα σας ενημερώσει αναλυτικά για όλες τις διαθέσιμες θεραπευτικές μεθόδους.